MUĞLA (AA) - ALİ RIZA AKKIR - UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan Muğla'nın Seydikemer ilçesindeki Letoon Kutsal Alanı'nda bulunan tiyatronun aslına uygun restore edilmesi için çalışma başlatıldı.

Kumluova Mahallesi'ndeki kutsal alan, Antalya'nın Kaş ilçesindeki Xanthos Antik Kenti ile 1988'de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alındı.

"Likya medeniyetinin dini merkezi" olarak bilinen alan, bünyesinde barındırdığı Leto, Apollon ve Artemis adına yapılmış tapınaklar, yazıtlar ve heykel kaideleriyle ziyaretçilerini tarihte yolculuğa çıkarıyor.

Letoon Kutsal Alanı 2025 yılı kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izin ve destekleriyle Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Kasapoğlu'nun başkanlığında sürüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığınca hayata geçirilen "Geleceğe Miras" projesiyle de desteklenen kazıda, ören yerindeki tiyatronun aslına uygun restore edilmesi için çalışma başlatıldı.

Letoon Kutsal Alanı Kazı Başkanı Kasapoğlu, AA muhabirine, alandaki çalışmalarının Xanthos Antik Kenti ile birlikte yürütüleceğini söyledi.

Su kaynakları dolayısıyla alanın tüm Likya Birliği'nin kutsal alanı olduğunu vurgulayan Kasapoğlu, "Alanın UNESCO'ya dahil edilmesinin en önemli gerekçesi Apollon Tapınağı'nın hemen yanında 1973 yılında ele geçen üç dilli yazıt. Bununla birlikte Xanthos'taki dikmedeki var olan yazıt da önemli. Üç dilli yazıtta Likçe, Aramice ve Grekçe'nin bir arada olması ve Likçe'nin çözülmesine önemli katkı sunduğu için UNESCO Dünya Miras Listesi'ne dahil edilmiş." dedi.

Kasapoğlu, bu yılki kazı çalışmalarında "Geleceğe Miras" projesinin destekleriyle tiyatrodaki dolguyu tamamen kaldırmayı hedeflediklerini dile getirdi.

- "Likya Birliği'ne hizmet etmiş önemli bir alan"

Tiyatronun tüm Likya Birliği'ne hizmet etmiş önemli bir alan olduğunu ifade eden Kasapoğlu, "Tiyatro yaklaşık 8 bin kişilik bir kapasiteye sahip. Tiyatroda antik dönemde Likyalıların katıldığı kutsal şenlikler düzenlenmiş. Tiyatrodaki kazı ve restorasyon çalışmalarını tamamladıktan sonra alanın kültürel etkinliklerde korunarak kullanılmasını sağlamak istiyoruz." diye konuştu.

Kasapoğlu, önemli diğer projenin ise Leto Tapınağı'nın restorasyonu ile ayağa kaldırılması olduğunu vurguladı.

Kutsal alanın, üç tapınağın yer alması dolayısıyla büyük bir öneme sahip olduğunu belirten Kasapoğlu, şunları kaydetti:

"Leto Tapınağı'nın bugüne kadar yapılan çalışmalarda ortaya çıkarılmış 1360'a yakın mimari bloğu var. Bunlar, alanın genelinde kabaca konumlandırılmış. Burada kapsamlı restorasyon projesinin gerçekleştirilmesi için detaylı bir dijital belgeleme çalışması yapmayı planlamaktayız. Leto Tapınağı'nı 3 boyutlu olarak bütün taşlarıyla ayağa kaldırmayı, dijital artırılmış gerçeklikle kurguyu oluşturmayı ve hızlı bir pratikle restorasyona geçişi amaçlıyoruz. Bu proje sayesinde tapınağı ayağa kaldırdığımızda belki Batı Anadolu'daki en bütüncül ayağa kaldırılmış tapınaklardan birisi olacak."

Kasapoğlu, alanın güneyindeki kutsal su kaynağı ve Hadrian Çeşmesi'nde kazı çalışmalarının tamamlanarak restorasyonunun planlandığını anlattı.

- "Likya Yolu güzergahında bulunuyor"

Projenin tamamlanmasıyla gece müzeciliğine açık bir alanın ortaya çıkarılacağını dile getiren Kasapoğlu, "Letoon Kutsal Alanı, Likya Yolu güzergahında bulunuyor. Aslında UNESCO Dünya Miras Listesi'nde olması dolayısıyla uluslararası anlamda ciddi bir dikkat çekiciliği var. Burayı ziyaret edenlerin çoğunluğunu yabancı ülkelerden gelenler oluşturuyor. Buranın kazı ve restorasyon çalışmalarıyla ayağa kaldırılması, ışıklandırılması bölgede önemli bir turizm destinasyonu oluşturacak. Hem kültür turizmine hem de ekonomimize önemli katkı sağlanacağını söyleyebiliriz." ifadesini kullandı.